Η ταχεία ανάπτυξη του αστικού πληθυσμού – που χαρακτηρίζεται ως μια από τις σημαντικότερες παγκόσμιες δημογραφικές εξελίξεις – έχει προκαλέσει μια «έκρηξη» στις μεγαλουπόλεις στην Ασία, τη Λατινική Αμερική και την Αφρική, γεγονός που προκαλεί την κατάρρευση βασικών υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων της παροχής νερού και των εγκαταστάσεων υγιεινής.
Η ταχεία ανάπτυξη του αστικού πληθυσμού – που χαρακτηρίζεται ως μια από τις σημαντικότερες παγκόσμιες δημογραφικές εξελίξεις – έχει προκαλέσει μια «έκρηξη» στις μεγαλουπόλεις στην Ασία, τη Λατινική Αμερική και την Αφρική, γεγονός που προκαλεί την κατάρρευση βασικών υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων της παροχής νερού και των εγκαταστάσεων υγιεινής.
Και μέχρι το 2050, περίπου το 70% του παγκόσμιου πληθυσμού θα ζει στις αστικές περιοχές γεγονός που θα προκαλέσει τρομακτικά προβλήματα, προβλέπεται σε μια νέα μελέτη του Παγκόσμιου Ταμείου για τη Φύση (WWF).
Ο τρέχων παγκόσμιος πληθυσμός, που ανέρχεται σε πάνω από 6 δισεκατομμύρια αναμένεται να φθάσει στο ιστορικό ρεκόρ των 7 δισεκατομμυρίων μέχρι το τέλος του Οκτωβρίου, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ταμείου των Ηνωμένων Εθνών για τον Πληθυσμό (UNFPA), το οποίο επίσης προβλέπει την ύπαρξη 9,1 δισεκατομμυρίων ανθρώπων το 2050.
Δεδομένου ότι η υποδομή των πόλεων δεν μπορεί να συμβαδίσει με την ογκώδη αστική ανάπτυξη, πολλοί άνθρωποι θα αφεθούν χωρίς επαρκή πρόσβαση στην κατανάλωση του νερού και την υγιεινή, αναφέρει το WWF.
Στις περισσότερες αναπτυσσόμενες χώρες, η αστική ανάπτυξη είναι περίπλοκα συνδεδεμένη με την επέκταση και την ένδεια των τρωγλών. Το 2000, σχεδόν το ένα τρίτο των κατοίκων στις πόλεις σε παγκόσμιο επίπεδο ζούσε στις τρώγλες, ενώ ο σημερινός αριθμός είναι πολύ υψηλότερος.
Η μελέτη εστιάζεται σε έξι από τις μεγαλουπόλεις του πλανήτη μας: την Πόλη του Μεξικού στο Μεξικό με έναν πληθυσμό 21,1 εκατομμυρίων κατοίκων, το Μπουένος Αϊρες στην Αργεντινή με έναν πληθυσμό 12,8 εκατομμυρίων, την Κολκάτα στην Ινδία με έναν πληθυσμό 15,4 εκατομμυρίων, το Καράτσι στο Πακιστάν με έναν πληθυσμό 18 εκατομμυρίων, το Ναϊρόμπι στην Κένυα με έναν πληθυσμό 3,5 εκατομμυρίων και τη Σαγκάη στην Κίνα με έναν πληθυσμό 23 εκατομμυρίων.
Η μελέτη του WWF αποτυπώνει μια θλιβερή εικόνα για την παρούσα κατάσταση στις έξι μεγαλουπόλεις. Στο λιμάνι Καράτσι στο νότιο Πακιστάν, περίπου 30.000 άνθρωποι πεθαίνουν εξαιτίας των επιπτώσεων της κατανάλωσης μολυσμένου νερού, ενώ στην Κολκάτα (στο παρελθόν Καλκούτα) διαπιστώθηκε η ύπαρξη ιχνών περιττωμάτων στο δίκτυο κατανάλωσης νερού και υψηλών συγκεντρώσεων αρσενικού στο επίγειο νερό.
Στην κινεζική πόλη της Σαγκάης, που κάποτε είχε καλή πρόσβαση στο νερό, σήμερα παρουσιάζονται ελλείψεις νερού και προβλήματα που σχετίζονται με την αλατοποίησή του, σύμφωνα με το WWF. Στους ποταμούς του Μπουένος Άιρες, που περιγράφονται ως «δημόσιοι σκουπιδότοποι», καταγράφηκαν υψηλά επίπεδα τοξινών που έχουν μετατρέψει τον ποταμό Ματάνσα Ριατσουέλο σε «έναν από τα πιο μολυσμένα κανάλια νερού του κόσμου».
Εκατομμύρια ανθρώπων στην πόλη στερούνται την ασφαλή πρόσβαση στην κατανάλωση του νερού και δεν συνδέονται με τα συστήματα υπονόμων.
Στην Κένυα, η πρωτεύουσα στερείται τη δυνατότητα διαχείρισης της αυξανόμενης ζήτησης για το νερό. Ετσι, το 60% των κατοίκων του Ναϊρόμπι ζουν σε άτυπες οικισμούς με ανεπαρκή πρόσβαση στο ποιοτικό νερό και αναγκάζονται να το αγοράζουν από κιόσκια σε μια υψηλότερη τιμή. Επιπλέον, αναφέρει η μελέτη, η έλλειψη πρόσβασης σε συστήματα υγιεινής ελλοχεύει κινδύνους στην ανθρώπινη υγεία και επιδεινώνει την κατάσταση των ποτάμιων συστημάτων.
Στην Πόλη του Μεξικού, η υπερβολική υπερεκμετάλλευση των υπόγειων νερών έχει οδηγήσει στη βύθιση της πόλης με την πάροδο του χρόνου από πέντε έως δέκα εκατοστά. «Η γιγαντιαία μητρόπολη εξαρτάται από την άντληση του νερού από περιοχές περίπου 150 χιλιόμετρα μακριά», αναφέρεται.
Κοινωνικές αναταραχές και… αυξήσεις στις τιμές
Ερωτώμενος από το πρακτορείο ειδήσεων Inter Press Service εάν τα αυξανόμενα κοινωνικο-οικονομικά προβλήματα στις μεγαλουπόλεις θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια ώθηση για μελλοντικές κοινωνικές εξεγέρσεις -όπως πρόσφατα στον αραβικό κόσμο και κατά τη διάρκεια των ταραχών στη Βρετανία- ο Μάρτιν Γκέιγκερ από το WWF ανέφερε: «Όχι, δεν σκέφτομαι ότι το νερό μόνο θα προκαλέσει κοινωνική αναταραχή».
Εντούτοις, επισήμανε, ότι η κοινωνική αναταραχή που ξέσπασε στη Νότια Αφρική τον Ιούλιο του 2009 καθοδηγήθηκε από την έλλειψη του νερού. Και στην Κοτσαμπάμ
πα και το Λα Παζ στη Βολιβία, όταν δεν ικανοποιήθηκαν οι άνθρωποι με τις τιμές και τις παραδόσεις νερού, συμπεριλαμβανομένων των προβλημάτων σχετικά με την εγκατάσταση μετρητών νερού και τη δικαιοσύνη στη διανομή, προέκυψαν αναταραχές μεταξύ του Ιανουαρίου του 1999 και του Απριλίου του 2000. Τότε υπήρξαν αυξήσεις στις τιμές και συμβάσεις ιδιωτικοποίησης με ξένους επενδυτές.
Ερωτώμενος εάν οι μεγάλες πόλεις στις ανεπτυγμένες χώρες θα μπορούσαν επίσης να αντιμετωπίσουν παρόμοια προβλήματα, εξαιτίας της αυξανόμενης μετανάστευσης, ο Γκέιγκερ ανέφερε ότι η σημαντική αστική ανάπτυξη θα συντελεστεί πρώτιστα στην Αφρική, την Ασία και σε κάποια από τις νοτιοαμερικανικές χώρες.
«Ακόμη και με την παγκόσμια μετανάστευση, δεν βλέπουμε οποιαδήποτε σημαντική αλλαγή σε αυτό», ανέφερε ο Γκέγκερ, διευθυντής του Προγράμματος για το Γλυκό Νερό του WWF με έδρα τη Γερμανία, που τονίζει ότι «είναι δύσκολο να προβλεφθεί τι θα συμβεί σε 10 ή 15 χρόνια από σήμερα».
