Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με πρόταση προσχώρησης της ΕΕ στο πρωτόκολλο της σύμβασης της Βαρκελώνης, αποφάσισε την προστασία της Μεσογείου από τη ρύπανση έναντι υπεράκτιων δραστηριοτήτων εξερεύνησης και εκμετάλλευσης κοιτασμάτων υδρογονανθράκων.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προχώρησε χθές σε ένα σημαντικό βήμα προς την καλύτερη προστασία της Μεσογείου θαλάσσης, με πρόταση προσχώρησης της ΕΕ στο πρωτόκολλο της σύμβασης της Βαρκελώνης, με το οποίο προστατεύεται η Μεσόγειος από τη ρύπανση έναντι υπεράκτιων δραστηριοτήτων εξερεύνησης και εκμετάλλευσης κοιτασμάτων υδρογονανθράκων.Οι δραστηριότητες αυτές αυξάνουν στη Μεσόγειο και η περιοχή είναι ιδιαίτερα ευάλωτη λόγω της ημικεκλεισμένης μορφής της και της σημαντικής σεισμογένειάς της.
Το «υπεράκτιο πρωτόκολλο» επιβάλλει ορισμένους όρους που πρέπει να τηρούνται πριν επιτραπεί η έναρξη των δραστηριοτήτων.
Ειδικότερα, η κατασκευή εξεδρών και ικριωμάτων πρέπει να πληροί διεθνή πρότυπα και πρακτικές, οι δε φορείς εκμετάλλευσης οφείλουν να αποδείξουν ότι διαθέτουν τις τεχνικές ικανότητες και την οικονομική επιφάνεια για την άσκηση των συναφών δραστηριοτήτων.Δε θα δίδεται άδεια εάν οι δραστηριότητες πιθανώς να προκαλέσουν σοβαρές αντίξοες επενέργειες στο περιβάλλον.
Η θέση εγκατάστασης των εξεδρών και ικριωμάτων θα πρέπει επίσης να διασφαλίζει ότι αποφεύγεται η ζημία σε υφιστάμενους σωληναγωγούς και υποβρύχια καλώδια. Το πρωτόκολλο προβλέπει επίσης απαιτήσεις αστικής ευθύνης και αποζημίωσης.
Ο αρμόδιος για το περιβάλλον ευρωπαίος Επίτροπος Janez Potočnik δήλωσε: «Η παρούσα πρόταση συμπληρώνει τη νομοθετική πρόταση για την ασφάλεια των υπεράκτιων δραστηριοτήτων για κοιτάσματα πετρελαίου και αερίου. Θα μας επιτρέψει να εργαστούμε αρμονικά με τους μεσογειακούς εταίρους μας που δεν είναι ενταγμένοι στην ΕΕ, διασφαλίζοντας καλύτερη προστασία της θάλασσας αυτής για όλους τους χρήστες.»
Η επικύρωση του πρωτοκόλλου από την ΕΕ πιθανότατα να συντελέσει στην επικύρωση από άλλα μέρη της σύμβασης της Βαρκελώνης, φέροντας τα ύδατα της Μεσογείου εγγύτερα σε ικανοποιητική περιβαλλοντική κατάσταση, που αποτελεί απώτατη επιδίωξη της οδηγίας-πλαισίου της ΕΕ για τη θάλασσα. Θα ενισχύσει επίσης τη συνεργασία με μεσογειακούς εταίρους.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι συμβαλλόμενο μέρος της σύμβασης της Βαρκελώνης για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και της παράκτιας περιοχής της Μεσογείου, όπως μέρη είναι η Ιταλία, η Ελλάδα, η Ισπανία, η Γαλλία, η Σλοβενία, η Μάλτα και η Κύπρος, μαζί με 14 άλλες μεσογειακές χώρες που δεν είναι κράτη μέλη της ΕΕ.
Το «υπεράκτιο πρωτόκολλο» στοχεύει στη συμπλήρωση της σύμβασης της Βαρκελώνης ως προς τις δραστηριότητες εξερεύνησης και εκμετάλλευσης κοιτασμάτων.
Καλύπτει ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων εξερεύνησης και εκμετάλλευσης, αφορά δε απαιτήσεις χορήγησης άδειας, την απομάκρυνση εγκαταλελειμμένων ή μη χρησιμοποιούμενων εγκαταστάσεων, τη χρήση και απομάκρυνση επιβλαβών ουσιών, και τον σχεδιασμό και την παρακολούθηση ζητημάτων ασφάλειας και έκτακτων περιστατικών.
Υπενθυμίζεται ότι μετά το ατύχημα με την πετρελαιοκηλίδα στον κόλπο του Μεξικού το 2010, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση σχετικά με την ασφάλεια των υπεράκτιων δραστηριοτήτων πετρελαίου και αερίου τον Οκτώβριο 2010, στην οποία η διεθνής συνεργασία χαρακτηρίστηκε ως ένα από τα μέσα προώθησης των ικανοτήτων ασφάλειας και αντιμετώπισης υπεράκτιων περιστατικών.
Η επικύρωση του «υπεράκτιου πρωτοκόλλου» από την ΕΕ και ο κανονισμός για την ασφάλεια υπεράκτιων δραστηριοτήτων στην ΕΕ, που προτάθηκε παράλληλα (βλ. IP/11/1260 και MEMO/11/740), αποτελούν καίριας σημασίας μέτρα για την προστασία του θαλάσσιου και παράκτιου περιβάλλοντος της Μεσογείου από πιθανές αρνητικές συνέπειες δραστηριοτήτων εξερεύνησης και εκμετάλλευσης κοιτασμάτων στην ανοικτή θάλασσα.
