Έπειτα από 14 χρόνια διαβουλεύσεων, το Κοινό Ευρωπαϊκό Σύστημα Ασύλου βρίσκεται στην τελική φάση της ολοκλήρωσής του.
Έπειτα από 14 χρόνια διαβουλεύσεων, το Κοινό Ευρωπαϊκό Σύστημα Ασύλου βρίσκεται στην τελική φάση της ολοκλήρωσής του.
Οι προβλεπόμενες για τους αιτούντες άσυλο διαδικασίες στην Ε.Ε. συχνά δεν ανταποκρίνονται στα ελάχιστα στάνταρ. Εδώ και 14 χρόνια οι χώρες της Ε.Ε. προσπαθούν να βρουν ένα κοινά αποδεκτό πακέτο μέτρων. Με αυτό θα μπει οριστικά τέλος στη συχνά απαράδεκτη κατάσταση που παρατηρείται σε θέματα ασύλου, σε αρκετά κράτη-μέλη.
Την περασμένη εβδομάδα, η επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Σεσίλια Μάλμστρομ και οι Eυρωπαίοι πρέσβεις συμφώνησαν στις τελευταίες λεπτομέρειες του πακέτου μέτρων. Σε αυτό περιλαμβάνονται – μεταξύ άλλων – προβλέψεις για τη διαδικασία παροχής ασύλου, την οικονομική ενίσχυση των προσφύγων αλλά και τη διαδικασία απέλασης.
Μελλοντικά, οι αποφάσεις επί των αιτήσεων παροχής ασύλου θα λαμβάνονται γρηγορότερα και σε δικαιότερη βάση, διαβεβαίωσε η αρμόδια κοινοτική επίτροπος.
Απαράδεκτη η πρακτική της κράτησης
Πώς σχολιάζει το νέο πλαίσιο ο Καρλ Κοπ από την ανθρωπιστική οργάνωση για τους πρόσφυγες «Pro Asyl»;
«Είναι μια πολύ αισιόδοξη εκτίμηση. Εάν δει κάποιος τα βήματα που έγιναν στον δρόμο προς ένα ενιαίο σύστημα ασύλου, θα διαπιστώσει ότι Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισαν ιδιαίτερα δραματικά πράγματα. Έτσι ορίζονται, για παράδειγμα, έξι λόγοι κράτησης (των προσφύγων): κατά την είσοδό τους στη χώρα, την επαναπροώθησή τους όταν μια χώρα δεν είναι υπεύθυνη, για λόγους διασφάλισης της δημόσιας τάξης, για την εξακρίβωση στοιχείων.
Αυτό σημαίνει ότι η Ε.Ε. θεσμοθετεί αυτήν την ευτελή πρακτική κράτησης και διευρύνει αυτό το δράμα. Αυτό σημαίνει ότι θα κρατούνται περισσότεροι αιτούντες άσυλο από ό,τι παλαιότερα» δήλωσε ο Καρλ Κοπ.
Σύμφωνα με το νέο πλαίσιο, ύστερα από εννέα μήνες και όχι έπειτα από δώδεκα, όπως ισχύει σήμερα, οι αιτούντες άσυλο θα έχουν το δικαίωμα να ψάξουν δουλειά. Δεν θα έπρεπε αυτή η εξέλιξη να ικανοποιεί τις οργανώσεις αρωγής;
«Και εμείς είμαστε υπέρ του να δίνεται εγκαίρως η ευκαιρία στους ανθρώπους να πάρουν τη ζωή στα χέρια τους και να διευκολυνθεί έτσι η πρόσβασή τους στην αγορά εργασίας αλλά και στην εκπαίδευση, αλλά δεν μπορούμε να το δούμε ως αντάλλαγμα για τους λόγους κράτησης. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μας λέει κάθε τόσο: “κοιτάξτε διευκολύναμε την πρόσβαση στην αγορά εργασίας”. Ωστόσο, την ίδια ώρα δεν είχαν τη δύναμη να βάλουν τέλος στην πρακτική της κράτησης των αιτούντων άσυλο. Δεν απαγορεύθηκε ούτε καν η κράτηση παιδιών και νέων που έρχονται μόνοι τους και αυτό είναι ιδιαίτερα θλιβερό» τόνισε.
Πώς θα διασφαλιστεί η εφαρμογή του νέου πλαισίου;
Στόχοι των νέων κανόνων είναι να διασφαλιστεί η τήρηση ενός κοινού πλαισίου για τους αιτούντες άσυλο σε όλη την Ε.Ε. Πώς, όμως, μπορεί να διασφαλιστεί ότι όλες οι χώρες θα εφαρμόσουν όντως αυτούς τους κανόνες;
«Διαπιστώσαμε ήδη ότι κατά τον πρώτο κύκλο μεταξύ 1999 και 2004, πολλές χώρες δεν εφάρμοσαν σωστά όλες τις οδηγίες, για παράδειγμα όσον αφορά στη διαδικασία χορήγησης ασύλου. Υπήρχαν κράτη που δεν υλοποίησαν τίποτα απολύτως, για παράδειγμα, η Ελλάδα. Θα ήταν, λοιπόν, σημαντικό να παρακολουθείται η εφαρμογή των ευρωπαϊκών κανόνων και να επιβάλλονται εγκαίρως κυρώσεις. Επί της ουσίας, λοιπόν, αυτό το “μπαλωμένο χαλί” θα συνεχίσει να υφίσταται. Σε πολλές χώρες θα συνεχίσουμε να έχουμε άστεγους πρόσφυγες, θα έχουμε περισσότερα κέντρα κράτησης στα σύνορα. Οι νέοι αυτοί κανόνες δεν θα τα αποτρέψουν όλα αυτά. (…) Η πρακτική της κράτησης στην Ελλάδα, τη Μάλτα και σε άλλες χώρες των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε. θα συνεχιστεί».
Παρότι το νέο σύστημα προβλέπει αρκετές μικρές βελτιώσεις, όπως σημειώνει ο ειδικός, το τελικό αποτέλεσμα, έπειτα από μια διαδικασία που διήρκεσε 14 ολόκληρα χρόνια, φαντάζει ακόμη ανεπαρκές.
