Με την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου την 1η Μαΐου, η χώρα – και ιδίως η Αττική – εισέρχεται σε μια φάση αυξημένης επιφυλακής απέναντι στην απειλή των δασικών πυρκαγιών. Ο επικεφαλής της παράταξης της μείζονος αντιπολίτευσης στο Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής, Γιώργος Ιωακειμίδης, θέτει κρίσιμα ερωτήματα ως προς την ετοιμότητα των αρμόδιων φορέων και ιδιαίτερα της Περιφέρειας, στην οποία, όπως σημειώνει, «έχουμε θεσμική υποχρέωση να ασκούμε έλεγχο».
Η περσινή δραματική εμπειρία με τη φωτιά που ξεκίνησε από τον Βαρνάβα και έφτασε μέχρι το Χαλάνδρι, αφήνοντας πίσω της ανθρώπινες απώλειες και τεράστιες περιβαλλοντικές ζημιές, αποδεικνύει ότι οι δασικές πυρκαγιές δεν είναι μελλοντικό ενδεχόμενο αλλά μια επαναλαμβανόμενη, ετήσια απειλή.
Στο επίκεντρο της κριτικής του κ. Ιωακειμίδη βρίσκεται η εφαρμογή του Γενικού Σχεδίου Πολιτικής Προστασίας «Ιόλαος 2», που καθορίζει με σαφήνεια τις αρμοδιότητες και τις υποχρεώσεις των εμπλεκόμενων φορέων – Περιφερειών, Δήμων, Πυροσβεστικής κ.ά. Το σχέδιο διαρθρώνεται σε τέσσερις φάσεις: προετοιμασία, επιφυλακή, αντιμετώπιση και αποκατάσταση. Στην παρούσα φάση, η Περιφέρεια οφείλει να έχει ήδη δρομολογήσει σημαντικές δράσεις, όπως:
-
Την επικαιροποίηση των τοπικών σχεδίων πυροπροστασίας
-
Την εκπόνηση σχεδίων οργανωμένης απομάκρυνσης πληθυσμού
-
Τη συγκρότηση Μητρώου Εργοληπτών με μέσα (υδροφόρες, μηχανήματα έργου)
-
Την έκδοση αποφάσεων απαγόρευσης διέλευσης σε δάση και περιοχές NATURA
-
Τη σύγκληση των Συντονιστικών Οργάνων Πολιτικής Προστασίας
Παράλληλα, επισημαίνεται η ανάγκη για στοχευμένη ενημέρωση των πολιτών, καθώς οι ανθρώπινες δραστηριότητες εξακολουθούν να αποτελούν έναν από τους βασικούς παράγοντες πρόκλησης πυρκαγιών.
Ο κ. Ιωακειμίδης δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην προστασία κρίσιμων οικοσυστημάτων της Αττικής – όπως ο Υμηττός, η Πεντέλη, η Πάρνηθα και το Αιγάλεω – που βρίσκονται σε άμεση γειτνίαση με κατοικημένες περιοχές και είναι διαχρονικά ευάλωτα. Οι Σύνδεσμοι Προστασίας, όπως αναφέρει, αποτελούν χρήσιμο θεσμό, αλλά απαιτείται ενεργή στήριξη και επιχειρησιακή ενσωμάτωσή τους στους γενικούς σχεδιασμούς.
Αναφορικά με τα μέσα και τους πόρους της Περιφέρειας, ο επικεφαλής της αντιπολίτευσης αναδεικνύει σοβαρά ζητήματα διαφάνειας και καθυστερήσεων. Τονίζει πως δεν έχει ολοκληρωθεί η διαγωνιστική διαδικασία για την προμήθεια μέσων Πολιτικής Προστασίας, παρά τον ενάμιση χρόνο διοίκησης της νέας Περιφερειακής Αρχής, με αποτέλεσμα να προδιαγράφεται η προσφυγή – και φέτος – στις αμφιλεγόμενες απευθείας αναθέσεις.
Υπενθυμίζει μάλιστα ότι η Επιτροπή Ανταγωνισμού (ΕΑΑΔΗΣΥ) είχε το 2022 επισημάνει ότι την περίοδο 2021-2022 η Περιφέρεια Αττικής είχε προχωρήσει σε απευθείας αναθέσεις ύψους 32 εκατομμυρίων ευρώ, κάνοντας λόγο για πιθανή κατάτμηση έργων και παραβίαση της νομοθεσίας περί δημοσιότητας και ανταγωνισμού.
«Η χρηστή διαχείριση δεν είναι μόνο ζήτημα ηθικής, αλλά θεμελιώδης προϋπόθεση για την αποτελεσματικότητα της Πολιτικής Προστασίας», τονίζει ο Γ. Ιωακειμίδης. Όπως σημειώνει, η ύπαρξη μέσων από μόνη της δεν αρκεί – απαιτείται να είναι καταγεγραμμένα, λειτουργικά και ενταγμένα στο επιχειρησιακό σχέδιο.
Τέλος, ο κ. Ιωακειμίδης ασκεί κριτική και στην Κεντρική Διοίκηση, κάνοντας λόγο για δομικές αδυναμίες του συνολικού μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας: «Αναχρονιστικά σχέδια όπως ο “Ξενοκράτης” του 2002, νομοθετική πολυπλοκότητα με 146 διαφορετικά κανονιστικά κείμενα, υποχρηματοδότηση και έλλειψη επαρκούς ανθρώπινου δυναμικού συνθέτουν ένα τοπίο που δεν αφήνει περιθώρια εφησυχασμού».
Καταλήγοντας, ο ίδιος υπογραμμίζει ότι «το φετινό καλοκαίρι δεν αφήνει περιθώρια για καθυστερήσεις ή αποτυχίες. Η Περιφέρεια και όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς θα κριθούν από τις πράξεις τους. Η πρόληψη δεν είναι πολυτέλεια – είναι μονόδρομος».