Επιστολή του Προέδρου στο Σύλλογο Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Περιστερίου «Έλλη Αλεξίου», Κωνσταντίνου Παπλωματά.
Με την αύξηση των ωρών του σχολικού προγράμματος και τη μείωση της ύλης προβλέπεται από το Υπουργείο Παιδείας η ενίσχυση βιωματικών προσεγγίσεων για τις σύγχρονες τάσεις της αγωγής: εκπαίδευση για την αειφορία, αγωγή υγείας, αγωγή καταναλωτή κ.λπ.
Εγκύκλιοι του Υπουργείου Παιδείας (137994/Γ7 και 137997/Γ7) μας ενημερώνουν ξεκάθαρα για την πορεία εφαρμογής των ευρωπαϊκών προγραμμάτων-αγωγών, που εξαπλώνονται – με τις υποδείξεις του Συνδέσμου Ευρωπαϊκών Παιδαγωγικών Ινστιτούτων – σε όλο το φάσμα των εκπαιδευτικών συστημάτων της Ε.Ε.
Μεγάλη σημασία έχει όχι μόνον η ενημέρωση για τις εξελίξεις στα ευρωπαϊκά προγράμματα, αλλά και η αποκάλυψη της ανύπαρκτης μορφωτικής υπόστασής τους, του ιδεολογικού περιεχομένου καθενός απ’ αυτά, καθώς και η συνειδητοποίηση της πολιτικής τους στόχευσης.
Γίνεται έντονη προσπάθεια με αντίστοιχη διαφήμιση και προβολή των προγραμμάτων για να προσδοθεί σε αυτά επιστημονικός χαρακτήρας, μορφωτικό κύρος και ακτινοβολία. Βέβαια, ο καθένας μπορεί εύκολα να καταλάβει ότι η μορφωτική και επιστημονική τους οντότητα είναι ανύπαρκτη. Τα περισσότερα μπορούν άνετα να γίνουν πηγή έμπνευσης για ανέκδοτα και αστεία. Π.χ. οι ισχυρισμοί ότι η Φυσική για το οπτικό πεδίο και τα Μαθηματικά μπορούν να εμπεδωθούν μέσα από το μάθημα της οδικής αγωγής με υπολογισμούς γύρω από το ύψος των παιδιών και την απόστασή τους από τα φανάρια και τα τροχοφόρα, στα οποία μπορούν να γίνουν πιο αισθητά πατώντας στις άκρες των ποδιών. Ακόμα η αντίληψη που λέει ότι η ανεκτικότητα και η συμφιλίωση των λαών θα καλλιεργηθούν μέσα από το διαπολιτισμικό μαγείρεμα εθνικών φαγητών από εξοντωμένες στην πολύωρη μαύρη εργασία μανάδες των παιδιών των μεταναστών και διάφορα άλλα ευτράπελα. Πέρα όμως από τις όποιες διαθέσεις για χιούμορ, η ουσία βρίσκεται στις ξεκάθαρες διατυπώσεις των εγκυκλίων και του Π.Ι. σύμφωνα με τις οποίες «ο μορφωτικός ρόλος των προγραμμάτων δεν είναι απλά η παροχή πληροφοριών, αλλά η αξιοποίηση αυτών των πληροφοριών από τους νέους και η παραγωγή προτύπων συμπεριφοράς απέναντι στις προκλήσεις των καιρών» Ομολογούν δηλαδή και οι ίδιοι ότι πρόκειται για ασύνδετες πληροφορίες με σκοπό την άκριτη αποδοχή και τον εθισμό σε συγκεκριμένα πρότυπα συμπεριφοράς (ανταγωνιστικότητα, επιχειρηματικότητα, ατομικισμός, εθελοντισμός, ευρωπαϊκή διάσταση και όλα μαζί σημαίνουν υιοθέτηση των καπιταλιστικών αρχών και αξιών και υποταγή σε αυτές).
Πιο ειδικά
Ο ιδεολογικός ρόλος των ευέλικτων προγραμμάτων και μαθήσεων είναι εμφανής από τη μελέτη του υλικού και τη μέχρι τώρα πείρα εφαρμογής τους.
Α) Αγωγή Υγείας. Τα αναλυτικά προγράμματα τονίζουν ότι μέσα από την Α.Υ. πρέπει να καλλιεργηθεί από την παιδική ηλικία η αυτοπεποίθηση για τα ζητήματα της υγείας, να διαμορφωθεί ένα αίσθημα με άλλα λόγια ανεπαρκούς επάρκειας στους νέους για τα σοβαρά θέματα της ατομικής και δημόσιας υγείας στο όνομα και μόνο της πρόληψης που αποτρέπει σχεδόν τα πάντα. Η άγνοια δηλαδή των αιτιών των προβλημάτων υγείας, πρέπει να συνοδευτεί από την κούφια αυτοπεποίθηση ότι μπορούν οι νέοι από μόνοι τους να τα προλάβουν και να παρακάμψουν το άγχος της ανασφάλειας και της βιοπάλης μαζί με τα άλλα πραγματικά αίτια υπόσκαψης της υγείας, που διογκώνονται σε μια κοινωνία ακόμη στυγνότερης εκμετάλλευσης και κατεδάφισης του όποιου δημόσιου συστήματος υγείας, κοινωνικής περίθαλψης και ασφάλισης.
Β) Αγωγή Καταναλωτή. Σύμφωνα με τις διακηρύξεις της κοινοτικής επιτρόπου Έμμας Μπονίνο στην Αθήνα, στόχος της ΑΤΚ είναι η ενίσχυση και στήριξη της καταναλωτικής πολιτικής της Ε.Ε., των συμφερόντων δηλαδή των πολυεθνικών και των μονοπωλίων, καθώς και η αφομοίωση των καταναλωτικών αξιών, αξίες που υποκαθιστούν τις ηθικές και πνευματικές που το σχολείο οφείλει να καλλιεργεί από τις πρώτες τάξεις του.
Γ) Περιβαλλοντική Αγωγή. Στηρίζεται στις θέσεις της συνδιάσκεψης του Ρίο και της Συνθήκης του Μάαστριχτ, οι οποίες αντιμετωπίζουν την ΠΕ σαν ροή πληροφοριών και αποδίδουν τις οικολογικές καταστροφές στα άτομα, στις αμαθείς αντικοινωνικές ομάδες, στην έλλειψη σεβασμού στους νόμους και όχι στο κοινωνικοπολιτικό σύστημα και την οικονομική του βάση, θέσεις που υποστηρίζουν το αξίωμα: μπορείς να ρυπαίνεις, αρκεί να πληρώνεις. Το όλο περιεχόμενό της ΠΕ αποπροσανατολίζει από τις πραγματικές αιτίες μόλυνσης και καταστροφής του φυσικού και κοινωνικού περιβάλλοντος, αφού στρέφεται, με το πρόσχημα των προβλημάτων της καθημερινότητας, σε ζητήματα που σχετίζονται με το πέταγμα ενός σκουπιδιού στο δρόμο, ή τη χρήση μέσων μαζικής μεταφοράς και οικολογικών οχημάτων, την ανακύκλωση χαρτιού και κουτιών της Κόκα – Κόλα, σε δραστηριότητες δηλαδή ανώδυνες για τους πραγματικούς εγκληματίες του περιβάλλοντος, οι οποίες την ψευδαίσθηση ότι κάναμε το χρέος μας φυτεύοντας ένα δέντρο ή μαζεύοντας τα σκουπίδια της παραλίας.
Δ) Ατομικές και κοινωνικές δεξιότητες και βιώσιμη ανάπτυξη. Μέσα από το γνωστό μοτίβο της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας ή δουλειάς επιχειρείται η ομαδική χειραγώγηση και αφομοίωση της αντίληψης ότι τα μεγάλα κοινωνικά προβλήματα, όπως η φτώχεια, η ακρίβεια, η αβίωτη ζωή στον καπιταλισμό, μπορούν να αντιμετωπιστούν και να επιλυθούν με την ανάπτυξη των «κοινωνικών δεξιοτήτων». Κατά συνέπεια η υποτιθέμενη ανάπτυξη δεξιοτήτων είναι το μαγικό κλειδί για την ατομική και κοινωνική προκοπή και δεν χρειάζεται κοινωνικο-πολιτική αλλαγή, αλλά συνεννόηση και ταξική συνεργασία σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο.
Πολιτικές στοχεύσεις.
- Το ευέλικτο σχολείο να γίνει πιο ελκυστικό έτσι ώστε να μειωθεί η μαθητική διαρροή και εγκατάλειψη της εκπαίδευσης (25% μέσος όρος στην Ε.Ε.)
- Η επιτάχυνση, εμβάθυνση και εμπέδωση των αναδιαρθρώσεων στη δομή και το περιεχόμενο της εκπαίδευσης ( διάσπαση του όποιου ενιαίου χαρακτήρα – ταξική διαφοροποίηση σχολείων).
- Η αποδοχή στη συνείδηση των εκπαιδευτικών, μαθητών, γονιών, της κοινής γνώμης των αναδιαρθρώσεων και της μαζικής στροφής στην πρόχειρη κατάρτιση.
- Η απορρόφηση και εκτόνωση των σίγουρων αντιδράσεων, εξεγέρσεων και αναταράξεων με την αποδυνάμωση του εργατικού κινήματος. Επιδιώκεται ο αποπροσανατολισμός και η υποκατάστασή του από νέους θεσμούς, όπως ο συνήγορος του παιδιού, του πολίτη, οι ενώσεις καταναλωτών, τα συμβούλια νεότητας, οι όμιλοι προστασίας περιβάλλοντος κ.α.
- Η αποκέντρωση της εκπαίδευσης. Διαρκώς τα προγράμματα αυτά κατευθύνουν στην ανάθεση του εκπαιδευτικού έργου και της ευέλικτης ζώνης στους περίφημους κοινωνικούς εταίρους, ιδιώτες, επιχειρήσεις, μη κυβερνητικές οργανώσεις, μη κερδοσκοπικές εταιρείες, συλλόγους γονέων, τοπική αυτοδιοίκηση. Επιδιώκεται λοιπόν η μετατόπιση ευθυνών και κρατικού κόστους στις πλάτες των οικογενειών και των εργαζομένων.
- Η συστηματική προετοιμασία της αυριανής βάρδιας της εργατικής τάξης από πολύ νωρίς, από το νηπιαγωγείο κιόλας, για τον πλήρη έλεγχο των όποιων αγωνιστικών ανακλαστικών της, καθώς θα οδηγείται σε ακόμη πιο βάρβαρες συνθήκες απασχόλησης και ζωής.
Γι’ αυτό επιβάλλεται η εργατική τάξη της χώρας και το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα να αντιπαλέψουν και ριζικά να εναντιωθούν και στις εκπαιδευτικές αναδιαρθρώσεις, να αναδείξουν ευρύτερα τη συμβολή των ευρωπαϊκών προγραμμάτων σ’ αυτές, να επιβάλλουν την ακύρωσή τους και ισότιμα να προτάξουν την πάλη για τα εργασιακά και τα μορφωτικά ζητήματα, ιδιαίτερα τώρα που ενισχύεται ο επιλεκτικός και ιδεολογικός ρόλος του σχολείου.
ΠΑΠΛΩΜΑΤΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ Π.Ε. ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ
«ΕΛΛΗ ΑΛΕΞΙΟΥ»
