Με αφορμή την έναρξη της θερινής περιόδου, η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας (ΕΕΚΕ) υπενθυμίζει στους πολίτες τα βασικά σημεία του νέου νομικού πλαισίου που διέπει την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας στις παραθαλάσσιες περιοχές. Στόχος του νόμου 5092/2024 είναι η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και η διασφάλιση της ελεύθερης, ασφαλούς πρόσβασης των πολιτών στις παραλίες.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της ΕΕΚΕ, ο νόμος θέτει σαφείς όρους για την παραχώρηση χρήσης αιγιαλού και παραλίας, προβλέπει τις υποχρεώσεις των επιχειρήσεων που εκμεταλλεύονται παραλιακούς χώρους και επιβάλλει κυρώσεις σε περιπτώσεις παραβάσεων.
Ελεύθερη πρόσβαση στον αιγιαλό – Υποχρεώσεις ιδιωτών
Ο νέος νόμος προβλέπει ρητά ότι σε περιπτώσεις όπου μεταξύ αιγιαλού και δημόσιας οδού μεσολαβεί ιδιωτικό ακίνητο, ο ιδιοκτήτης του υποχρεούται να εξασφαλίζει ελεύθερη δίοδο για την πρόσβαση στο κοινό. Σε περίπτωση παρεμπόδισης της πρόσβασης, επιβάλλεται πρόστιμο από 2.000 έως 60.000 ευρώ.
Όρια παραχώρησης και προστασία των λουόμενων
Για την αποτροπή υπερβολικής κάλυψης των παραλιών, ο νόμος ορίζει ότι:
-
Δεν μπορεί να παραχωρείται για εκμετάλλευση ποσοστό άνω του 50% της συνολικής έκτασης κάθε παραλίας.
-
Το όριο αυτό μειώνεται στο 30% για περιοχές Natura.
-
Η μέγιστη επιφάνεια κάθε παραχώρησης ορίζεται σε 500 τ.μ., με δυνατότητα τοποθέτησης εξοπλισμού (ομπρέλες, ξαπλώστρες κ.λπ.) σε ποσοστό έως 60% αυτής (ή 30% για Natura).
-
Απαιτείται απόσταση 6 μέτρων μεταξύ παραχωρημένων τμημάτων.
-
Απαγορεύεται παραχώρηση όταν η παραλία έχει πλάτος ή μήκος μικρότερο των 4 μέτρων ή συνολική έκταση μικρότερη των 150 τ.μ.
Υποχρεώσεις παραχωρησιούχων
Οι επιχειρήσεις που λαμβάνουν παραχώρηση οφείλουν:
-
Να διασφαλίζουν ελεύθερη και ασφαλή πρόσβαση για όλους, συμπεριλαμβανομένων ΑμεΑ και ατόμων με κινητικά προβλήματα.
-
Να καθαρίζουν καθημερινά τον χώρο.
-
Να αναρτούν πινακίδα με πληροφορίες για τη νομιμότητα της παραχώρησης, συντεταγμένες, QR code και δικαιώματα των πολιτών.
-
Να παρέχουν υποδομές υγιεινής, όπως ντους και αποδυτήρια.
-
Να προστατεύουν την οικολογική ισορροπία της παραλίας.
-
Να εξασφαλίζουν την παρουσία ναυαγοσώστη και σύστημα πρόσβασης στη θάλασσα για ΑμεΑ (seatrack), εάν δεν παρέχεται από τον δήμο.
-
Να απομακρύνουν κάθε εξοπλισμό μετά τη λήξη της θερινής περιόδου ή της σύμβασης παραχώρησης.
Κυρώσεις και καταγγελίες
Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, η σύμβαση παραχώρησης καταγγέλλεται αζημίως για τον παραχωρούντα. Αν διαπιστωθεί αυθαίρετη κατάληψη παραλίας, επιβάλλεται πρόστιμο τετραπλάσιο του ελάχιστου προβλεπόμενου ανταλλάγματος και διατάσσεται σφράγιση της επιχείρησης εντός 24 ωρών.
Αν υπάρχει μεν παραχώρηση, αλλά γίνεται υπέρβαση της επιφάνειας, το πρόστιμο αφορά το τετραπλάσιο του τιμήματος που αντιστοιχεί στην επιπλέον έκταση.
Η ΕΕΚΕ καλεί τους καταναλωτές να είναι ενεργοί και να καταγγέλλουν παραβάσεις, προκειμένου να διασφαλιστεί η νόμιμη και ισότιμη χρήση των παραλιών από όλους.
