Το σχέδιο για την επανεκκίνηση των εμπορευματικών και επιβατικών τρένων και την ενίσχυση της ασφάλειας του σιδηροδρομικού δικτύου παρουσίασε σε συνέντευξη Τύπου ο υπουργός Επικρατείας αρμόδιος και για θέματα Υποδομών και Μεταφορών, Γιώργος Γεραπετρίτης.
Στην αρχή της εισήγησής του, ο κ. Γεραπετρίτης εξέφρασε την οδύνη και τον σπαραγμό του για ό,τι συνέβη στα Τέμπη. «Πρόκειται για μία πρωτοφανή εθνική τραγωδία που μας σημάδεψε όλους. Η οδύνη αυτή θα πρέπει να βρει μια κάθαρση» ανέφερε.
«Η ευθύνη που αναλογεί στην κυβέρνηση έχει αναληφθεί»
Υπογράμμισε ακόμη ότι το ζήτημα δεν προσφέρεται για κομματική αντιπαράθεση και πρόσθεσε πως «η ευθύνη που αναλογεί στην κυβέρνηση έχει αναληφθεί».
«Οφείλω και πάλι να ζητήσω συγγνώμη εκ μέρους της κυβέρνησης απέναντι στις οικογένειες των θυμάτων, διότι δεν μπορέσαμε να αποτρέψουμε αυτό το δυστύχημα» είπε, σημειώνοντας πως η συγγνώμη αυτή δεν είναι προσχηματική.
Ανέφερε ακόμη πως στόχος του αφότου ανέλαβε καθήκοντα είναι «να προχωρήσουν οι έρευνες για την απόλυτη εξιχνίαση αυτού που συνέβη» αλλά και να διαμορφωθεί να πλαίσιο δράσεων ώστε στο συντομότερο δυνατό χρόνο να υπάρξει η επανεκκίνηση των σιδηροδρόμων με τους αναγκαίους όρους ασφαλείας.
Ξεκαθάρισε στη συνέχεια πως η απόδοση ευθυνών είναι αντικείμενο της ελληνικής Δικαιοσύνης και πως ο ίδιος δεν θα εμπλακεί στα ζητήματα που έχουν να κάνουν με τη διοικητική διερεύνηση, κάτι το οποίο έχει αναλάβει να εξετάσει η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων.
Επεσήμανε παράλληλα πως η δική του θέση «δεν εμποδίζει τον κοινοβουλευτικό έλεγχο» και ότι ο ίδιος είναι στη διάθεση της Βουλής. «Είναι αυτονόητο θα υπάρξει πλήρης διαφάνεια περιλαμβανομένης και της κοινοβουλευτικής διαδικασίας. Ο ίδιος θα προκαλέσω συζήτηση στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής ώστε να συζητήσουμε για τα ζήτημα των παθογενειών στους σιδηροδρόμους και να βρούμε έναν κοινό τόπο που θα αποδίδει ευθύνες και θα αξιολογεί τα ζήτημα ασφάλειας των μεταφορών».
Τις επόμενες μέρες οι νέες διοικήσεις σε ΟΣΕ και ΕΡΓΟΣΕ
Προανήγγειλε ακόμη πως τις επόμενες ημέρες θα υπάρξει αντικατάσταση της διοίκησης σε ΟΣΕ και ΕΡΓΟΣΕ και πως με τις νέες διοικήσεις «θα προχωρήσουμε σε ταχεία επανέναρξη των σιδηροδρομικών δρομολογών».
Τα λάθη
Είπε ακόμη ότι οι διαπιστώσεις που έκανε μετά την αυτοψία που πραγματοποίησε ήταν πως το τοπικό κέντρο τηλεδιοίκησης της Λάρισας λειτουργούσε απόλυτα και αδιαλείπτως. «Άρα το μοιραίο βράδυ ήταν αναγκαίο να έχει υπάρξει η αυτόματη χάραξη πορείας πάνω στον πίνακα τηλειδοποοίησης, το οποίο δεν φαίνεται να έχει συντελεστεί. Επιπλέον, συνέχισε, η χειροκίνητη αλλαγή κλειδιού δεν συντελέστηκε με αποτέλεσμα η αμαξοστοιχία 62 να περιέλθει σε λάθος γραμμή και θα έπρεπε να υπάρξει παρακολούθηση πάνω στον ηλεκτρονική πίνακα ελέγχου και για μια απόσταση 5,5 χλμ όταν φαίνεται πάνω στον πίνακα η πορεία του τρένου». Αν είχε υπάρξει η παρακολούθηση στον πίνακα μετά την αναχώρηση της αμαξοστοιχίας θα είχε αποφευχθεί το μοιραίο διότι θα είχε διαπιστωθεί η μετάπτωση της αμαξοστοιχίας στην εσφαλμένη γραμμή, εξήγησε.
«Αν είχαμε πλήρες σύστημα τηλεδιοίκησης το δυστύχημα δεν θα είχε συμβεί»
Ο κ. Γεραπετρίτης σημείωσε πως «πιθανότατα υπήρξαν πλημμέλειες στην ανθρώπινη διαχείριση». «Αυτό όμως δεν αναιρεί το γεγονός ότι άσχετα από το ανθρώπινο λάθος αν είχαμε ένα πλήρες σύστημα τηλεδιοίκησης στη χώρα το δυστύχημα δεν θα είχε συμβεί» τόνισε.
Οι ελλείψεις σε προσωπικό και οι προσπάθειες αναπλήρωσής του
Ο υπουργός αναφέρθηκε και στο θέμα της έλλειψης προσωπικού επισημαίνοντας πως την τελευταία 15ετία υπήρξε σημαντική μείωση του προσωπικού στην οποία συνετέλεσαν οι μαζικές συνταξιοδοτήσεις και οι περιοριστικοί κανόνες που ίσχυαν στη χώρα για τις προσλήψεις.
«Δυστυχώς δεν είχαμε σημαντική αναπλήρωση» είπε, προσθέτοντας πως τα τελευταία χρόνια με την παρούσα κυβέρνηση έγινε μία προσπάθεια».
Συγκεκριμένα, όπως είπε, προσελήφθησαν περίπου 200 άτομα με δελτίο παροχής υπηρεσιών, 73 σταθμάρχες, 69 κλειδούχοι και 60 τεχνικοί, ενώ για πρώτη φορά δρομολογήθηκε η πρόσληψη σημαντικού αριθμού μόνιμων εργαζομένων. Το 2021 έγινε διαγωνισμός για την πρόσληψη 117 ατόμων, εκ των οποίων 36 σταθμάρχες και το 2022 πρόσληψη ακόμη 100 μονίμων. «Η πρώτη φάση για την πρόσληψη των 117 ατόμων έχει δρομολογηθεί και βρισκόμαστε στο στάδιο της αξιολόγησης» πρόσθεσε.
Η κατάσταση των υποδομών
Σε ό,τι αφορά τις υποδομές είπε ότι ο σιδηρόδρομος λειτούργησε επί 50 χρόνια με έμφαση στην χειροκίνητη λειτουργία της ασφάλειας και πως για πρώτη φορά το τέλος του 2014 υπογράφθηκε η σύμβαση με την οποία θα έχουμε καθολική αναβάθμιση υποδομών σε επίπεδο ηλεκτρονικό με την σηματοδότηση και με την καθολική λειτουργία της τηλεδιοίκησης.
Η σύμβαση αυτή, που ξεκίνησε το 2014, αναπτύχθηκε έως το 2017 μερικώς. Είχε υπάρξει παράδοση περίπου του 32% του παραδοτέου της σύμβασης, δυστυχώς όμως υπήρχαν σημαντικότατα σφάλματα με αποτέλεσμα ένα 18% να είναι γνήσια λειτουργικό. Το 2017 σταματάει η εφαρμογή της σύμβασης γιατί προέκυψαν σοβαρότατα λάθη στην εφαρμογή και η αρμόδια αρχή χρηστού ελέγχου της Ε.Ε. διαπιστώνει ότι υπάρχουν σφάλματα. Από το 2017 έως το 2019 δεν έχουμε καμία απολύτως παράδοση. Το 2019 αλλάζει η διοίκηση την ΕΡΓΟΣΕ και από τον Νοέμβριο του 2019 γίνεται προσπάθεια ανάταξης της σύμβασης.
Σήμερα, όπως διευκρίνισε, βρισκόμαστε στη φάση που έχει παραδοθεί το 70% της σύμβασης και εντός του έτους 2023 θα έχουμε την παράδοση του υπόλοιπου τμήματος που έχει να κάνει με την τηλεειδοποίηση και τη φωτοσήμανση.
Σε ότι αφορά το τι μέλλει γενέσθαι ο κ. Γεραπετρίτης διαβεβαίωσε πως θα γίνουν όλες οι αναγκαίες ενέργειες για την υλοποίηση της σύμβασης τεχνολογικής αναβάθμισης των ελληνικών σιδηροδρόμων. Ήδη, όπως γνωστοποίησε, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, επικοινώνησε με τον διευθύνοντα σύμβουλο της αναδόχου εταιρείας Alstom Γαλλίας. Ο κ. Μητσοτάκης έδωσε σαφή εντολή για την αποπεράτωση του έργου το ταχύτερο δυνατόν, αίτημα στο οποίο η γαλλική εταιρεία επέδειξε πλήρη κατανόηση, σημείωσε ο υπουργός και δεσμεύτηκε να παρουσιάσει σύντομα το χρονοδιάγραμμα.
Επανεκκίνηση υπό όρους απόλυτης ασφάλειας
Αναφορικά με την επανεκκίνηση του σιδηροδρόμου είπε ότι είναι σημαντικό να ξεκινήσει ο σιδηρόδρομος εκ νέου και πως «θα πρέπει να στηρίξουμε την εμπιστοσύνη του κοινού στον σιδηρόδρομο».
Υπογράμμισε πάντως πως η επανεκκίνηση και έως ότου ολοκληρωθεί το σύστημα τεχνολογικής αναβάθμισης θα γίνει μόνον υπό όρους απόλυτης ασφάλειας.
«Θα αναβαθμίσουμε σημαντικά το επίπεδο ασφάλειας» ανέφερε συγκεκριμένα ανακοινώνοντας πως αυτό θα περιλαμβάνει υποχρεωτικά δύο σταθμάρχες σε όλους τους σταθμούς. Αυτό – όπως διευκρίνισε – μπορεί να σημαίνει τη μείωση του μεταφορικού έργου, καθώς μόνο έτσι μπορεί να εξασφαλισθεί ικανός αριθμός σταθμαρχών παντού.
Επιπλέον, στο πλαίσιο των αλλαγών και σε πρώτη φάση, θα υπάρξει ένας καλύτερος συντονισμός στο πλαίσιο των σημερινών τεχνολογικών δυνατοτήτων, ενώ θα υπάρξει περαιτέρω ενίσχυση σε ό,τι αφορά τα οικονομικά του σιδηρόδρουμου. Για πρώτη φορά φέτος αυξάνεται ο προϋπολογισμός που αποδίδεται από τον κρατικό προϋπολογισμό για τα έργα αναβάθμισης του ελληνικού σιδηρόδρομου, πρόσθεσε.
Ο κ. Γεραπετρίτης έκανε ειδική αναφορά και στους εργαζόμενους τονίζοντας πως είναι σημαντικό να είναι στην πρώτη γραμμή της ανάταξης του σιδηροδρόμου και εστίασε στο σκέλος της εκπαίδευσης του προσωπικού.
Αυστηρότερο πλαίσιο για τις καταστροφές και κλοπές στο δίκτυο
Προανήγγειλε παράλληλα πως το επόμενο διάστημα η κυβέρνηση θα φέρει προς ψήφιση στη Βουλή ένα αυστηρότερο πλαίσιο για τις καταστροφές και κλοπές στο δίκτυο του σιδηροδρόμου.
«Η έρευνα θα πάει μέχρι τέλους»
Ο υπουργός επανέλαβε πως κατανοεί πλήρως «τον συλλογικό πόνο που έχει προκαλέσει στην κοινωνία το συγκεκριμένο δυστύχημα, για τον άδικο χαρακτήρα του, για τη σκέψη ότι σε μια τέτοια εποχή που η τεχνολογία βρίσκεται στο απόγειό της στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση, δυστυχώς γινόμαστε μάρτυρες καταστάσεων που δεν συνάδουν με τη σημερινή εποχή». «Ο άδικος χαμός των ανθρώπων θα μας συνοδεύει πάντα. Κατανοώ τον θυμό των ανθρώπων και τις αντιδράσεις, είναι πάρα πολύ εύλογες αυτές» ανέφερε συγκεκριμένα και συνέχισε λέγοντας:
«Θέλω να διαβεβαιώσω σε ό,τι αφορά την κυβέρνηση και εμένα προσωπικά, θα παραμείνω στη θέση αυτή με ένα καθήκον που αντιλαμβάνομαι ως ιερό: να έλθουν απολύτως στην επιφάνεια, πλήρως, διαφανώς, με λογοδοσία τακτική, τα αίτια που προκάλεσαν την καταστροφή, όποια και αν είναι αυτά. Κάνοντας και τη δική μας κριτική για το τι ενδεχομένως δεν πράξαμε ενόσω οφείλαμε. Η έρευνα θα πάει μέχρι τέλους».
Σε ό,τι αφορά το κομμάτι των ποινικών ευθυνών πολιτικών προσώπων είπε ότι το πλαίσιο είναι γνωστό, είναι ζήτημα της Δικαιοσύνης και διαβεβαίωσε πως δεν θα υπάρξει καμία απολύτως σκιά.
Ερωτηθείς σχετικά είπε ότι το «γιατί» του δυστυχήματος είναι κάτι που υπερβαίνει τον δικό του ρόλο. «Το “γιατί” θα το αξιολογήσει πρώτα και πάνω από όλα η ποινική δικαιοσύνη, που έχει επιληφθεί σε πολύ υψηλό επίπεδο. Από την άλλη πλευρά θα υπάρχει και η διοικητική διερεύνηση που θα δώσει τις απαντήσεις»
Ο κ. Γεραπετρίτης επικαλέστηκε τη «σαφή δήλωση του πρωθυπουργού, ο οποίος έδωσε το πλαίσιο. Δεν πρόκειται να κρυφτούμε πίσω από το ανθρώπινο λάθος. Θα ψάξουμε το ζήτημα μέχρις εσχάτων».
«Ενδεχομένως και έως το τέλος του μήνα η επανεκκίνηση του σιδηρόδρομου»
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση είπε ότι η επιθυμία της κυβέρνησης είναι ο σιδηρόδρομος να επανεκκινήσει στο συντομότερο δυνατό χρόνο, αλλά αφού πρώτα έχουν εξασφαλιστεί οι αναγκαίες προϋποθέσεις».
«Όταν λέω αναγκαίο χρόνο, θα το δούμε προφανώς με όλους τους φορείς. Η επιθυμία μας είναι τον συντομότερο δυνατό χρόνο, ενδεχομένως και ως το τέλος του μήνα» είπε συγκεκριμένα.
Διευκρίνισε επίσης πως όταν αναφέρεται σε μείωση μεταφορικού έργου, αυτό παραπέμπει σε μείωση συρμών-δρομολογίων ή μείωση σταθμών.
55 οι νεκροί που έχουν ταυτοποιηθεί
Σε ερώτηση για τον ακριβή αριθμό των θυμάτων στα Τέμπη, ο κ. Γεραπετρίτης απάντησε ότι οι νεκροί που έχουν ταυτοποιηθεί ανέρχονται στους 55 ενώ υπάρχουν και άλλοι δύο νεκροί που ακόμη δεν έχουν ακόμη ταυτοποιηθεί. Οι τραυματίες που νοσηλεύονται σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας ανέρχονται σε επτά.
