Το πολυαναμενόμενο ραντεβού ανάμεσα στον Ντόναλντ Τραμπ και τον Βλάντιμιρ Πούτιν στην Αλάσκα θα πραγματοποιηθεί απόψε στις 22:00 ώρα Ελλάδος.
Ο Αμερικανός Πρόεδρος εξέφρασε χθες την αισιοδοξία του για την πιθανότητα επίτευξης ειρήνης μεταξύ του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν και του Ουκρανού Προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Στη συνέχεια τόνισε ότι ο Πούτιν «δεν πρόκειται να τα βάλει μαζί του», καθώς θεωρεί ότι «επιθυμεί συμφωνία».
Ο Τραμπ σημείωσε, σε δηλώσεις του στο Οβάλ Γραφείο την παραμονή της συνάντησής του με τον Ρώσο Πρόεδρο στην Αλάσκα, ότι «θα δούμε αν μπορούν να τα βρουν» για τους αντιμαχόμενους ηγέτες, ενώ πρόσθεσε ότι πιστεύει ότι οι δύο μπορούν να «κάνουν ειρήνη».
Συγκεκριμένα, ο Αμερικανός Πρόεδρος μίλησε στο πλαίσιο της 90ης επετείου του Νόμου για την Κοινωνική Ασφάλιση, ενώ μετά από ερωτήσεις δημοσιογράφων αναφέρθηκε στην αυριανή ιστορική συνάντησή του με τον Ρώσο πρόεδρο.
«Πιο σημαντική η δεύτερη συνάντηση με Ζελένσκι και ίσως με κάποιους Ευρωπαίους»
Ο Τραμπ πιστεύει ότι η συνάντηση στην Αλάσκα θα έχει θετικό πρόσημο. Ωστόσο, συμπλήρωσε, ότι «η πιο σημαντική συνάντηση θα είναι η δεύτερη συνάντηση» με τον πρόεδρο Πούτιν, τον Ζελένσκι και τον ίδιο, ενώ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να είναι παρόντες και Ευρωπαίοι ηγέτες».
Ο ίδιος όταν ρωτήθηκε για το αν είναι διατεθειμένος να προσφέρει στον Πούτιν πρόσβαση σε σπάνια ορυκτά για να τον παρακινήσει να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, σημείωσε ότι «θα δούμε τι θα συμβεί».
«Νομίζω ότι θα είναι μια πολύ σημαντική συνάντηση για τη Ρωσία, αλλά και για εμάς, καθώς θα σώσουμε πολλές ζωές».
Ο Τραμπ επανέλαβε ότι συναντά τον Πούτιν «για να σώσει χιλιάδες στρατιώτες την εβδομάδα».
«Αν δεν ήμουν πρόεδρος, ο Πούτιν θα είχε καταλάβει ολόκληρη την Ουκρανία»
«Πιστεύω ότι αν δεν ήμουν Πρόεδρος, θα καταλάμβανε ολόκληρη την Ουκρανία. Είναι ένας πόλεμος που δεν έπρεπε να είχε συμβεί ποτέ», σχολίασε ο Τραμπ.
Ο Τραμπ πρότεινε επίσης την Αλάσκα ως τόπο διεξαγωγής της δεύτερης συνάντησης, η οποία, όπως λέει, θα ήθελε να πραγματοποιηθεί «πολύ σύντομα».
Ο Ντόναλντ Τραμπ ρωτήθηκε αν ο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει «ισχυρή θέση» αύριο.
Λέει στους δημοσιογράφους ότι πιστεύει ότι ο Πούτιν «θα ήθελε να καταλήξει σε συμφωνία».
Σε άλλη ερώτηση, ο Τραμπ ρωτήθηκε αν η αυριανή σύνοδος κορυφής ΗΠΑ – Ρωσίας «και άλλα κίνητρα για την ειρήνη» θα μπορούσαν να παρερμηνευθούν ως ανταμοιβή για τον Πούτιν και «άλλους μελλοντικούς επιτιθέμενους».
Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ δηλώνει ότι διαφωνεί με την άποψη ότι συναντήσεις όπως η αυριανή αποτελούν «ανταμοιβή».
Στη συνέχεια, δηλώνει ότι ο πόλεμος δεν έπρεπε να είχε ξεκινήσει ποτέ και υπονοεί – όπως έχει κάνει και στο παρελθόν – ότι δεν θα είχε ξεκινήσει αν είχε παραμείνει πρόεδρος το 2020.
Επιστρέφοντας στη σύνοδο κορυφής στην Αλάσκα, ο Τραμπ επαναλαμβάνει ότι ο στόχος του για αύριο είναι να «στρώσει το έδαφος» για μια πιθανή δεύτερη συνάντηση μεταξύ Πούτιν και Ζελένσκι. Λέει ότι θα ξέρει μέσα στα πρώτα λεπτά αν θα είναι μια «καλή» ή «κακή» συνάντηση – και ότι αν είναι κακή, θα τελειώσει νωρίς, αλλά αν είναι καλή, «θα έχουμε ειρήνη στο εγγύς μέλλον».
Τραμπ: «25% πιθανότητα να αποτύχει η συνάντηση με τον Πούτιν»
Νωρίτερα, ο Αμερικανός πρόεδρος προειδοποίησε ότι αυτή η συνάντηση, που θα πραγματοποιηθεί στην αεροπορική βάση Elmendorf-Richardson, είναι ίσως η «πρώτη και τελευταία ευκαιρία» για αποκλιμάκωση στην Ουκρανία.
Θεωρείται βέβαιο, πάντως, ότι στο τραπέζι των συνομιλιών θα τεθεί και σειρά θεμάτων εμπορίου και οικονομίας.
Ο Τραμπ παραδέχθηκε ότι υπάρχει 25% πιθανότητα η συνάντηση με τον Πούτιν να μην είναι επιτυχής.
Συγκεκριμένα, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ επαναλαμβάνει ότι η συνάντησή του με τον Βλαντιμίρ Πούτιν θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια δεύτερη συνάντηση – στην οποία, όπως υπαινίχθηκε, θα παρευρεθεί ο Ουκρανός ηγέτης Ζελένσκι – αλλά τώρα παραδέχεται ότι υπάρχει «25% πιθανότητα αυτή η συνάντηση να μην είναι επιτυχής».
Συνεχίζοντας να μιλάει για τα εδάφη της Ουκρανίας και της Ρωσίας, ο Τραμπ λέει ότι θα πρέπει να υπάρξει «αμοιβαία παραχώρηση» των συνόρων μεταξύ Κιέβου και Μόσχας.
Κατά τη διάρκεια συνάντησης με Ευρωπαίους ηγέτες χθες, ο Τραμπ φέρεται να συμφώνησε ότι οποιαδήποτε εδαφικά ζητήματα πρέπει να αποφασιστούν με τη συμμετοχή του Ζελένσκι.
«Αν πάει καλά, θα καλέσω τον Ζελένσκι»
Ο ίδιος υποστήριξε ότι αν η συνάντηση έχει θετικό πρόσημο, θα καλέσει τον Ζελένσκι για να κανονίσει μια δεύτερη συνάντηση – και ότι αυτή θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί σε διάφορα μέρη, συμπεριλαμβανομένης της Αλάσκας.
Ωστόσο, όταν ρωτήθηκε αν ο Ζελένσκι είναι σε ετοιμότητα να μεταβεί για περαιτέρω συνομιλίες αν τα πράγματα πάνε καλά, ο Τραμπ είπε ότι δεν θα κάνει εικασίες για το αν θα υπάρξει ή όχι δεύτερη συνάντηση.
Ο Τραμπ προσθέτει ότι «θα ήταν ωραίο» για τον ίδιο και τον Πούτιν να μιλήσουν στους δημοσιογράφους μετά τη συνάντησή τους, αλλά αν τα πράγματα δεν πάνε σύμφωνα με το σχέδιο, δεν θα δώσει κοινή συνέντευξη Τύπου, αλλά θα απευθυνθεί στους δημοσιογράφους μόνος του πριν επιστρέψει στις ΗΠΑ.
Οι προσδοκίες της συνάντησης
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει την ευκαιρία να αποδείξει ότι είναι ένας ισχυρός ηγέτης σε παγκόσμιο επίπεδο μέσα από τη συνάντηση στην Αλάσκα.
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν, από την άλλη πλευρά, έχει την ευκαιρία να επιστρέψει στις Ηνωμένες Πολιτείες και το διεθνές προσκήνιο ως συνομιλητής των ισχυρών, μετά από έναν αποκλεισμό, τον οποίο είχε σπάσει τηλεφωνικά βεβαίως και κατά πρόθεση ο Αμερικανός πρόεδρος.
Η συνάντηση μεταξύ των δύο ηγετών θυμίζει αυτό που υποστήριζε πάντα ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος, ότι οι Ρώσοι «θέλουν να μιλήσουν μόνο με τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Από εκεί και πέρα όμως, οι απόντες είναι αυτοί που καθορίζουν το τι θα γίνει. Οι εγγυήσεις για την οποιαδήποτε διαδικασία και για την οποιαδήποτε επόμενη μέρα αφορούν και τους Ευρωπαίους, οι οποίοι είναι απόντες και πρωτίστως ασφαλώς αφορούν την Ουκρανία, από την οποία φαίνεται να ζητείται αυτό το οποίο ζητείται εξαρχής από τη Ρωσία.
Ο Τραμπ έρχεται στη συνάντηση για να «πιάσει» τις διαθέσεις του Βλαντιμίρ Πούτιν και να δει πώς μπορεί να προχωρήσει.
Σαφές μήνυμα Τραμπ: «Σοβαρές συνέπειες αν δεν τερματίσει τον πόλεμο ο Πούτιν»
Στην πρώτη του δημόσια δήλωση για τη συνάντηση στην Αλάσκα, ο Βλαντιμίρ Πούτιν ήταν σαφής: η συζήτηση δεν θα αφορά μόνο τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά όλο το πλέγμα των ρωσο-αμερικανικών σχέσεων – από οικονομία και εμπόριο μέχρι τον έλεγχο των πυρηνικών τους οπλοστασίων.
«Η αμερικανική κυβέρνηση, όπως όλοι γνωρίζουν, καταβάλλει ενεργητικές και ειλικρινείς προσπάθειες για να σταματήσει τις μάχες και να τερματίσει την κρίση, ώστε να δημιουργήσουμε τις μακροπρόθεσμες συνθήκες για ειρήνη ανάμεσα στις χώρες μας, στην Ευρώπη και τον κόσμο, αν κάνουμε συμφωνίες στον τομέα του ελέγχου των στρατηγικών, επιθετικών μας όπλων», σημείωσε ο Ρώσος πρόεδρος.
Αυτά είναι τα 4 θέματα – «αγκάθια» στο τραπέζι των συνομιλιών
Ο Λευκός Οίκος, οι Ευρωπαίοι ηγέτες, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και αναλυτές δεν αναμένουν να ανοίξει ο δρόμος για κάποια σημαντική εξέλιξη στον πόλεμο. Συγκεκριμένα, υπάρχουν τέσσερα θέματα – «αγκάθια» τα οποία βρίσκονται στο τραπέζι των συνομιλιών.
Εδαφικές παραχωρήσεις
Η Ρωσία κατέχει περίπου το 1/5 των εδαφών της Ουκρανίας αλλά φέρεται να απαιτεί μεγαλύτερες εδαφικές παραχωρήσεις και συγκεκριμένα τις περιοχές Ζαπορίζια, Ντονέτσκ, Λουχάνσκ και Χερσώνα. Επιπλέον η Μόσχα θέλει να αναγνωριστούν επίσημα περιοχές που έχει ήδη προσαρτήσει, όπως αυτής της Κριμαίας.
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι η Ρωσία θέλει το υπόλοιπο της περιφέρειας του Ντονέτσκ, δηλαδή 9.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα εδάφους, σε αντάλλαγμα για την κατάπαυση του πυρός. Ο Ζελένσκι είπε ότι η Ουκρανία δεν μπορεί να συμφωνήσει σε κάτι τέτοιο.
Το Κίεβο είναι πρόθυμο να δεχτεί μια κατάπαυση του πυρός στα σημεία όπου βρίσκεται η σημερινή γραμμή του πολεμικού μετώπου και στην συνέχεια να ξεκινήσουν συζητήσεις για το μελλοντικό καθεστώς των κατεχόμενων εδαφών. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο ζήτημα καθώς ο ουκρανικός λαός δεν δέχεται καμία παραχώρηση εδάφους στην Ρωσία.
Εγγυήσεις ασφαλείας
Το θέμα των εγγυήσεων ασφαλείας που βάζουν στο τραπέζι Ευρώπη και Κίεβο φαίνεται ότι βρίσκει αντίθετη την Ρωσία. Η Μόσχα επιθυμεί η Ουκρανία να παραμείνει ουδέτερη, να μην ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και να μειώσει τα στρατεύματα της. Σε προηγούμενες διαπραγματεύσεις, στις οποίες εξακολουθεί να αναφέρεται το Κρεμλίνο, απαίτησε να μειωθεί ο στρατός του Κιέβου σε 50.000 άτομα.
Η Ουκρανία θα ήθελε να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ αλλά αυτό έχει απορριφθεί από τις ΗΠΑ. Έτσι το Κίεβο αναζητά διμερείς ή πολυμερείς εγγυήσεις ασφαλείας από τους δυτικούς συμμάχους της. Βρετανία και Γαλλία έχουν εκφράσει την πρόθεση να στείλουν μία ευρωπαϊκή δύναμη σε ουκρανικό έδαφος προκειμένου να περιφρουρήσουν τους όρους μίας μελλοντικής κατάπαυσης πυρός. Η Μόσχα αρνείται να δεχτεί μία τέτοια δύναμη τόσο κοντά στα σύνορα της.
Παράλληλα δεν είναι ξεκάθαρη η θέση της Ουάσινγκτον για τις εγγυήσεις ασφαλείας προς την Ουκρανία. Αν δηλαδή θα στηρίξει και με ποιους τρόπους μία δύναμη περιφρούρησης της εκεχειρίας.
Κυρώσεις και εμπόριο
Η Ρωσία επιθυμεί την άρση των οικονομικών κυρώσεων που της έχουν επιβληθεί. Ο Τραμπ σε αυτή την σύνοδο μπορεί να εγγυηθεί μόνο για τις αμερικανικές κυρώσεις ενώ η Βρετανία και η Ε.Ε. έχουν αρνηθεί κατηγορηματικά να άρουν τις κυρώσεις εάν δεν υπάρξουν συγκεκριμένα πρακτικά βήματα από την πλευρά του Κρεμλίνου.
Το Κρεμλίνο θέλει επίσης να πάει τα οικονομικά θέματα ένα βήμα παραπέρα. Ο σύμβουλος του Πούτιν, Γιούρι Ουσάκοφ, δήλωσε ότι οι δύο ηγέτες θα συζητήσουν ευρύτερη συνεργασία, «μεταξύ άλλων στον εμπορικό και οικονομικό τομέα», στο πλαίσιο μιας προτεινόμενης συμφωνίας μεταξύ των δύο χωρών. Χωρίς χειροπιαστή πρόοδο σε άλλα θέματα, μια μονομερής χαλάρωση των κυρώσεων από τις ΗΠΑ θα προκαλούσε έκπληξη.
Εγκλήματα πολέμου
Τα εγκλήματα πολέμου και οι αξιώσεις αποζημιώσεων δεν μπορούν να παραμεριστούν στο πλαίσιο μιας ειρηνευτικής συμφωνίας. Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) έχει εκδώσει ένταλμα σύλληψης για τον Πούτιν για την μεταφορά περίπου 20.000 παιδιών από τις εμπόλεμες ζώνες της Ουκρανίας στη Ρωσία.
Η Μόσχα έχει διαμηνύσει ότι η μεταφορά τους έγινε επειδή κινδύνευαν από τις μάχες. Ο Ζελένσκι έχει ζητήσει να επιστραφούν τα παιδιά αυτά μόλις ξεκινήσουν οι ειρηνευτικές συνομιλίες με την Ρωσία.